Tư duy mở – Growth mindset – là cụm từ thường xuyên được nhắc tới trong lĩnh vực giáo dục. Tuy nhiên, không nhiều người hiểu ý nghĩa cũng như biện pháp thúc đẩy tư duy mở ở trẻ.
Từ “Mở” ở đây có nghĩa là gì? Theo Eduardo Briceno: “Đó là niềm tin chất lượng có thể thay đổi. Và chúng ta có thể phát triển trí thông minh, năng lực của mình”. Định nghĩa khái quát này có thể được phân tách thành nhiều ý tưởng nhỏ. Ví dụ:
- tầm quan trọng của việc mắc lỗi, phạm sai lầm
- tập trung vào quá trình
- đặt ra các mục tiêu nhỏ, vừa sức
8 ứng dụng được giới thiệu dưới đây sẽ giúp giáo viên dạy trẻ về tư duy mở. Tất nhiên, cha mẹ có thể tham khảo để chọn ra những ứng dụng phù hợp khi dạy con.
A. Khuyến khích trẻ phạm sai lầm
Briceno lưu ý rằng, có 1 hiểu lầm thường gặp về tư duy mở: Để nuôi dưỡng nó, trẻ đơn giản cần được khen ngợi vì học tập chăm chỉ. Đúng ra phải là: “Sai lầm không hề xấu. Chúng ta học được nhiều điều quý giá từ sai lầm”. Hơn thế, nhìn lại những sai lầm và triển khai kế hoạch mới dựa trên việc rút kinh nghiệm từ sai lầm, mới là cơ hội học hỏi hữu ích. Đặc biệt là những sai lầm xuất hiện trong quá trình trẻ vượt qua ngoài vùng an toàn.
Whooo’s Reading
Ứng dụng web này giúp trẻ cải thiện kỹ năng viết dựa trên các phản hồi cá nhân. Sau khi trả lời một câu hỏi mở, câu trả lời của trẻ sẽ được gửi tới cho bạn. Bạn có thể chấm điểm và gửi lại nhận xét cho trẻ, gợi ý cách cải thiện để đạt điểm số cao hơn. Điểm số ở đây gắn liền với “đồng xu thông thái” – Wisdom Coins. Do đó, trẻ càng có thêm động lực để cố gắng ở lần 2.
Kaizena
Sử dụng ứng dụng này để đưa ra phản hồi nhanh chóng, theo thời gian thực cho trẻ. Cụ thể hơn, bạn có thể lưu ý về những lỗi mà trẻ mắc phải. Sau đó, cho trẻ cơ hội để sửa lỗi và làm tốt hơn. Trong khi bạn có thể thực hiện việc này với Google Docs (phần bình luận “Comment”), Kaizena giúp bạn theo dõi và so sánh những bình luận trước đó của bạn. Kết quả, bạn sẽ hiểu rõ hơn về sự tiến bộ cũng như khả năng phát triển tư duy mở của trẻ.
Mind Games
Ứng dụng trò chơi trí tuệ này là cách tuyệt vời để khích lệ trẻ mắc sai lầm theo cách vui vẻ. Trẻ có thể chọn từ 17 câu đố khác nhau thuộc 180 level. Như vậy, trẻ được trao cơ hội thử sức mình ở cấp độ cao hơn so với trình độ hiện tại. Nếu thua, trẻ sẽ xem xét sai ở đâu và làm thế nào để sửa lỗi ở lần chơi kế tiếp. Nếu thắng, trẻ được động viên thử sức ở cấp độ khó hơn nữa.
B. Tập trung vào quá trình
Nghiền ngẫm, suy tư về một vấn đề gì đó quan trọng chẳng kém tư duy phản biện. Bằng cách này, trẻ tập trung vào cách tiếp cận vấn đề hơn là nhắm tới kết quả. Đây cũng là biện pháp hỗ trợ phát triển tư duy mở ở trẻ.
GoSoapBox
Ứng dụng này cung cấp vô số công cụ đánh giá mà trẻ có thể truy cập qua các thiết bị của mình. Chúng bao gồm câu trả lời ngắn gọn kèm biểu tượng ngón tay cái giơ lên và chỉ xuống (được và chưa được). Qua đó, giáo viên có thể đánh giá mức độ thấu hiểu của trẻ liên quan tới chủ đề được thảo luận. Như vậy, trẻ được trao cơ hội thảo luận về những điểm hiểu sai và cách nhìn nhận, giải quyết vấn đề.
Haiku Deck
Một phần quan trọng của việc “tập trung vào quá trình” là cho trẻ cơ hội nhìn lại những gì đã làm, xem xét lại những lựa chọn đã đưa ra. Haiku Deck cung cấp nền tảng tuyệt vời để tập hợp, trình bày và cuối cùng là hiểu rõ. Trẻ có thể dùng Haiku Deck (Google Slide và Emaze cung cấp nhiều tính năng tương tự nhưng miễn phí) để giới thiệu những suy ngẫm của mình. Việc phải đặt những suy tưởng đó dưới dạng bài thuyết trình buộc trẻ phải thực sự hiểu điều muốn nói.
C. Đặt ra “các mục tiêu nhỏ”
Hãy chỉ cho trẻ thấy chúng có thể thay đổi và phát triển kỹ năng mới theo thời gian bằng những mục tiêu nhỏ, vừa sức. Những thành công nho nhỏ, được lặp lại nhiều lần theo thời gian có thể dẫn tới tư duy mở – Jemas Clear, chuyên gia khoa học hành vi.
Daily Goals
Ứng dụng này hoàn hảo cho việc thiết lập và theo dõi mục tiêu của trẻ. Daily Goals có mọi tính năng để khích lệ trẻ theo dõi mục tiêu của mình. Một khi đăng nhập, trẻ đơn giản là lập mục tiêu. Ví dụ: đọc thứ gì đó mới mỗi ngày hay viết blog 1 lần/tuần. Sau đó, sử dụng ứng dụng để theo dõi quá trình thực hiện. Với tính năng phân tích đi kèm, trẻ có thể xác định xem thứ gì đang kìm hãm mình và đánh giá cả quá trình thay vì kết quả đơn thuần.
Instructables
Đừng giới hạn trẻ vào việc đặt ra những mục tiêu truyền thống. Với ứng dụng này – một trang web cung cấp bài giảng về mọi thứ, từ bữa ăn tới robot – mục tiêu chính là dự án. Sức mạnh của tư duy mở biểu hiện rõ ràng nhất khi trẻ hoàn thành dự án. Nhất là khi dự án đó đặc biệt thử thách. Ngoài ra, cho phép trẻ thiết kế video game hay trang web của riêng mình bằng các công cụ như Scratcha, Hopscoch và Tinkercard.
Be The Change
Ứng dụng cung cấp cho trẻ thử thách nhỏ mỗi ngày. Mỗi thử thách tập trung vào một loại thay đổi mà chúng ta muốn thế giới có được. Như vậy, trẻ không chỉ được thực hành, thể hiện bản thân mà còn có thể suy nghĩ về lòng tử tế. Giáo viên/phụ huynh có thể hướng dẫn trẻ thực hiện 1 mục tiêu/tuần theo nhóm/lớp. Sau đó, sử dụng các công cụ xem xét, đánh giá bên trên để phân tích xem mỗi cá nhân đạt được mục tiêu như thế nào.
Theo Blog Whooo’s Reading