Kỹ năng đọc: Dạy trẻ viết ghi chú trong khi đọc sách

Chia sẻ của Tiến sĩ Samantha Cleaver, chuyên gia giáo dục đặc biệt tại trường THCS, về một trong những kỹ năng quan trọng khi thực hiện phương pháp đọc kỹ nghĩ sâu – close reading.

“Viết ghi chú trong khi đọc sách là kỹ năng mà tôi không nhớ là đã từng học, dù lúc nào đọc sách, tôi cũng sử dụng. Có lẽ đó là lý do tại sao nhiều giáo viên (phụ huynh) gặp khó khăn khi dạy trẻ viết ghi chú – một trong những khía cạnh của close reading (đọc kỹ nghĩ sâu). Phải dạy sao cho trẻ có thể biết cách làm thứ mà chúng ta muốn trẻ làm “đúng” và làm thành thạo.

Vậy làm thế nào để giúp trẻ ghi lại suy nghĩ của mình trong khi đọc sách? Và trẻ tiếp tục sử dụng những ghi chú đó sau khi đọc xong?

Kỹ năng đọc: Dạy trẻ viết ghi chú trong khi đọc sách (Ảnh: Clipart Library)
Ảnh: Clipart Library

Dưới đây là 4 cách để hướng dẫn trẻ cách viết ghi chú trong
khi đọc sách:

Bắt đầu bằng những ký hiệu phổ biến

Khi chuẩn bị dạy trẻ về close reading – đọc kỹ nghĩ sâu, bạn hãy chọn ra những ký hiệu sẽ dùng để viết ghi chú. Ví dụ:

  • Dấu hỏi chấm: Mình có một câu hỏi liên quan tới vấn đề này/ Mình chưa hiểu ý này.
  • Dấu chấm than: Thật đáng kinh ngạc!/ Phần nội dung quan trọng.
  • Hình trái tim: Mình thích phần này/Phần yêu thích của mình.
  • Chữ C hoa: Ý này có liên hệ với một điều mình đã biết/ Nó nhắc nhở mình về…
  • Hình ngôi sao: Ý chính
  • Chữ E hoa: Ý phụ bổ trợ cho Ý chính.

Bản chất của close reading – đọc kỹ nghĩ sâu chính là đọc có mục đích. Khi trẻ viết ghi chú trong quá trình đọc, trẻ nên tìm kiếm thông tin phù hợp với:

  • lý do đọc của mình
  • những việc mà trẻ sẽ thực hiện với văn bản sau khi đọc xong.

Nếu trẻ chỉ viết ghi chú lấy lệ nhằm được khen hoặc “mẹ bắt phải làm”, nó sẽ không trở thành kỹ năng hữu ích.

Ảnh: Krista’s Classroom – WordPress.com

Đánh giá tư duy – không đánh giá nội dung ghi chú

Những ghi chú nhỏ nên thể hiện cách tư duy của trẻ. Khi bạn
xem xét những ghi chú ấy, hãy đảm bảo rằng, trẻ đang biểu lộ cách suy nghĩ và cảm
nhận về nội dung đã đọc. Nếu bạn không thể thấy được điều mà trẻ cho là quan trọng
trong văn bản đó thì việc ghi chú không hề hiệu quả. Cho dù bạn có đề nghị trẻ
dùng bất cứ ký hiệu nào đi chăng nữa.

Chia sẻ kinh nghiệm của trẻ

Khi trẻ bắt đầu thuần thục và tạo thành thói quen viết ghi
chú bền lề sách, hãy khích lệ trẻ chia sẻ kinh nghiệm của mình. Thủ thỉ với con
khi cùng thảo luận những vấn đề:

  • Trẻ nghĩ gì khi viết ra mỗi ghi chú?
  • Những ghi chú giúp trẻ trong bài viết hay cuộc tranh luận ra sao?
  • Trẻ sẽ tiếp tục làm gì, không làm gì trong tương lai?

Theo We Are Teachers

> Close reading – kỹ năng đọc kĩ nghĩ sâu

> GV Mỹ dạy kỹ năng Close reading – đọc kỹ nghĩ sâu ra sao?

Tổng quan về kỹ năng đọc và đọc hiểu

Tham khảo các kỹ năng, phương pháp đọc hiểu