Dạy trẻ nguyên nhân – kết quả là cách để trẻ phát triển kỹ năng tư duy phản biện. Nó có ý nghĩa quan trọng với trẻ mọi lứa tuổi. Từ một em bé 2 tuổi quyết định không chạy băng qua đường tới các cô cậu 12 tuổi tìm cách đối mặt với áp lực từ bạn bè.
Trước khi đọc những cuốn sách này, hãy nhắc con về ý nghĩa của nguyên nhân – kết quả. Nguyên nhân đề cập tới những thứ khiến việc gì đó xảy ra. Kết quả là việc đã xảy ra do một nguyên nhân nào đó. Bạn có thể cần phải đưa ra ví dụ về nguyên nhân – kết quả để con hiểu hơn rồi mới đọc sách.
Một số cuốn sách chỉ ra kết quả và trẻ cần tìm thấy nguyên nhân. Những trường hợp khác, một nguyên nhân kéo theo chuỗi phản ứng, có thể dẫn tới vô số kết quả. Dù thế nào, những cuốn sách này mang tới cơ hội phong phú để trẻ suy ngẫm về nguyên nhân – kết quả.
Stuck
Tác giả: Oliver Jeffers
Floyd sẽ làm gì khi con diều của cậu bị mắc kẹt trên cây? Tất nhiên là thử lấy nó xuống. Theo lô-gic của trẻ m, Floyd nỗ lực lấy con diều bằng cách ném ngẫu nhiên các vật vào nó. Nhưng rồi chúng lại bị mắc kẹt. Có một hoạt động đi kèm cuốn sách vui nhộn này là để trẻ dự đoán điều gì xảy ra tiếp theo cũng như kết quả cuối cùng.
No, David!
Tác giả: David Shannon
Thêm một câu chuyện rất vui nữa. David lúc nào cũng sẵn sàng sa vào những cuộc phiêu lưu nghịch ngợm. Ví dụ: rải bùn vào nhà, vẩy nước ra khỏi bồn tắm, trộm bánh quy trong bình trên giá cao. Khi đọc cho con, bạn có thể cùng trẻ dựa trên hình minh hoạ, thảo luận về những thứ không được viết ra. Đó là nguyên nhân – kết quả của những hành động mà David thực hiện.
The Lorax
Tác giả: Dr Seuss
Dr Seuss viết câu chuyện này như lời cảnh báo cho hậu quả của việc không quan tâm tới môi trường sống. Khi Cây Truffula bị chặt phá, ngôi nhà của nhiều loài vật và cảnh quan đã bị tiêu diệt. Nhưng không nhất thiết phải theo cách đó. Hãy trò chuyện với trẻ về nguyên nhân – kết quả trong câu chuyện này. Bên cạnh đó là cách nó tương đồng với thế giới hiện thực của chúng ta.
The Cow Tripped Over the Moon: A Nursery Rhyme Emergency
Tác giả: Jeanne Willis; Minh hoạ: Joel Stewart
Khi các nhân vật trong thơ ca mẫu giáo không tuân theo cốt truyện, xe cấp cứu Nursery Rhyme đã phải làm việc vất vả để cứu vãn ngày hôm đó. Bò, lẽ ra phải nhảy qua mặt trăng, thì lại trượt chân và ngã. Việc này khiến em bé Rock-a-Bye ngã theo. Chuyện ngớ ngẩn cứ thế tiếp nối. Rốt cuộc còn gì nữa đây?
Rube Goldberg’s Sumple Normal Humdrum School Day
Tác giả: Jennifer George; Minh hoạ: Ed Steckley
Rube sử dụng máy móc đơn giản theo một cách hài hước, không hề đơn giản tí nào. Rube thiết kế thiết bị chuỗi phản ứng để hoàn thành những việc hàng ngày. Đó là mặc quần áo, đánh răng và né đồ ăn bay vào người từ em trai. Hãy cùng Rube nghiên cứu sơ đồ từng chiếc máy để xem thứ tự vận hành và nguyên nhân khiến mọi thứ xảy ra nhé.
The Case of the Vanishing Little Brown Bats: A Scientific Mystery
Tác giả: Sandra Markle
Dơi nâu nhỏ từng là loài dơi phổ biến nhất ở Bắc Mỹ. Nhưng giờ chúng đang chết dần chết mòn. Các nhà khoa học trong cuốn sách này làm việc không biết mệt mỏi để tìm hiểu nguyên nhân. Nếu không tìm ra, và loài dơi nâu tuyệt chủng, loài côn trùng mà dơi nâu ăn thịt sẽ sinh sôi nảy nở, phá hoại mùa màng và lây lan bệnh tật.
Who Was Rosa Parks?
Tác giả: Yona Zeldis McDonough; Minh hoạ: Stephen Marchesi
Cuốn tiểu sử này giúp bé tìm hiểu tại sao Rosa phản đối quy định chỗ ngồi trên xe bus. Và điều gì xảy ra do những phản đối của bà? Lưu ý tới mối quan hệ nguyên nhân – kết quả khi đọc cuốn sách này cho trẻ.
Paul Revere’s Ride
Tác giả: Henry Wadsworth Longfellow; Minh hoạ: Ted Rand
Trong bài thơ kèm minh hoạ rất đẹp này, trẻ sẽ nhận ra nguyên nhân – kết quả trong nhiều tình huống. Người Anh đến, dẫn tới sự kiện đèn lồng được treo trên toà tháp North Church, sau đó là màn phi ngựa nổi tiếng của Paul Revere. Tiếp đến là sự sẵn sàng của người dân thuộc địa trước chiến dịch xâm lược của người Anh.
Six Dots: A Story of Young Louis Braille
Tác giả: Jen Bryant
Louis Braille bị mù từ khi còn rất nhỏ. Cậu rất muốn đọc nhưng lại không có nhiều sách. Cậu đã phát minh ra hệ thống chữ viết để người khiếm thị có thể đọc, viết dễ dàng. Rất nhiều người khiếm thị đã hưởng lợi từ phát minh tuyệt vời này.
A Funny Thing Happened on the Way to School
Tác giả: Davide Cali; Minh hoạ: Benjamin Chaud
Khi cô giáo hỏi cụa trò nhỏ sao đi học muộn, cậu giải thích rằng, mọi thứ bắt đầu với những con kiến khổng lồ. Còn có cả đạn đại bác, ninja quỷ dữ và cuộc diễu hành của voi. Độc giả nhí sẽ phải nhất trí rằng, cậu bé chẳng có cách nào mà đến trường đúng giờ được.
If You Give a Moose a Muffin
Tác giả: Laura Numeroff
Những tình huống nếu… thì trong sách giúp trẻ hiểu nguyên nhân – kết quả dễ dàng hơn. Nếu bạn muốn biết kết quả của việc đưa cho một chú nai sừng tấm chiếc bánh muffin, hãy đọc câu chuyện này. Bởi vì khi đó, nai sẽ phết mứt lên bánh. Rồi lại thêm một chiếc bánh nữa. Sau khi ăn hết bánh, nai vẫn chưa muốn dừng lại. Và cứ thế, cứ thế…
Theo Read Brightly